جغرافیا
جمهوری ازبکستان بین رودخانه ی آمودریا و سیر دریا واقع شده است. طول این کشور از غرب تا شرق، 1425 کیلومتر و از شمال تا جنوب، 930 کیلومتر است.
این کشور در شمال شرقی با قزاقستان، از شرق و جنوب شرقی با قرقیزستان و تاجیکستان در غرب با ترکمنستان و در جنوب با افغانستان همسایه است. طول کل مرزهای ازبکستان 6221 کیلومتر است که از این میزان 2203 کیلومتر با قزاقستان ، 1099 کیلومتر با قرقیزستان، 1161 کیلومتر با تاجیکستان، 1621 کیلومتر با ترکمنستان و 137 کیلومتر با افغانستان هم مرز است.
قلمرو ازبکستان ترکیبی عجیب از زمین های هموار و شیب دار است. دشت Ustyurt در جنوب غربی و شمال غربی ازبکستان واقع شده که از دلتای آمودریا و صحرای قیزیل کوم تشکیل شده است. در قسمت مرکزی و جنوب غربی این دشت، تپه کوهستانی بسیار بزرگی قرار گرفته است.
کوهها و کوهپایهها که حدود یک سوم کشور ازبکستان را به خود اختصاص میدهند، در شرق و جنوب شرقی قرار دارند، جایی که با کوهستان های قرقیزستان و تاجیکستان پیوند خوردهاند.ارتفاع بلندترین کوه ازبکستان 4643 متر است.
بزرگترین دره ازبکستان فرغانه است، با عرضی معادل 190 کیلومتر که در میان کوه ها دره ها و دشت ها وجود دارد و بیش از 370 کیلومتر امتداد دارد. این دره از سه طرف توسط کوه ها احاطه شده و فقط از سمت غرب باز است.
در 26 آوریل 1966 با لرزش در هشت نقطه یک زلزله مخرب در تاشکند رخ داد.
آمودریا و سیردریا بزرگترین رودهای ازبکستان وحتی بزرگترین رودهای سراسر آسیای مرکزی هستند. طول کل رودخانه آمودریا 1437 کیلومتر و رودخانه سیردریا 2137 کیلومتر است. سیردریا از نظر طولی از آمودریا بزرگتر است ولی از نظر حجم آب کمتر است.
آب و هوای ازبکستان
. با توجه به دامنه های تغییرات شدید آب و هوایی روز و شب و همچنین دمای تابستان و زمستان میتوان نتیجه گرفت آب و هوا در ازبکستان بسیار قاره ای است. این کشور آفتابی، دارای طبیعت خشک و رطوبت نسبی کمی است. طول روز در تابستان حدود 15 ساعت و در زمستان حدود 9 ساعت است.
سردترین ماه ازبکستان ژانویه است که دمای هوا در شمال به 8 درجه سانتیگراد و منتهی الیه جنوبی نزدیک شهر ترمز، بالای صفر است. حداقل دمای زمستان 35-38 درجه زیر صفر است.
گرم ترین ماه های سال جولای و آگوست هستند. در این مدت میانگین دما در دشت ها و کوهپایه ها 25 تا 30 درجه سانتیگراد و در جنوب (ترمز – شیرآباد) به 41-42 درجه می رسد. حداکثر دمای ازبکستان در شهر ترمز – 50 درجه (ژوئیه 1944) ثبت شد.
در بیشتر مواقع بارندگی سالانه از 200-300 میلی متر تجاوز نمی کند.
دریاچه های کشور ازبکستان کوچک هستند، بزرگترین دریاچه این کشور آرال است و از آنجایی که منطقه بسیار زیادی را اشغال می کند، به عنوان دریا شناخته شده است.
در طول 30 سال گذشته سطح آب دریای آرال 12-14 متر کاهش یافته است و سطح ایستابی آن پنج برابر کاهش یافته است.
ازبکستان با همکاری کشورهای آسیای میانه و با حمایت جامعه بین المللی اقدامی فوری برای کم اهمیت جلوه دادن اثرات منفی این فاجعه زیست محیطی انجام می دهد.
نظر (0)